Zwart gat in het vroege heelal doet dutje na zware maaltijd

dinsdag, 31 december 2025 (11:03) - New Scientist NL

In dit artikel:

De James Webb-ruimtetelescoop heeft een opmerkelijke ontdekking gedaan in het vroege heelal: een superzwaar zwart gat dat zich bevind te midden van een jong sterrenstelsel. Dit zwarte gat dateert van slechts 800 miljoen jaar na de oerknal en heeft een massa die 400 miljoen keer groter is dan die van de Zon. Dit plompe zwart gat lijkt in een periode van rust te verkeren, nadat het een aanzienlijke hoeveelheid kosmisch gas heeft geconsumeerd.

Wetenschappers, waaronder astrofysicus Roberto Maiolino van de Universiteit van Cambridge, onderzoeken de vraag hoe zulke enorme zwarte gaten zo vroeg in de geschiedenis van het universum konden ontstaan. Normaal gesproken vormen zwarte gaten uit het ineenstorten van zware sterren, maar in dit geval zou er onvoldoende tijd zijn geweest voor die processen. Een mogelijke verklaring is dat deze zwarte gaten 'groot geboren' worden of dat ze snel groeien en vervolgens lange perioden van inactiviteit doormaken, wat zich laat vergelijken met de situatie na een zware maaltijd.

De uitdaging voor astronomen is het observeren van duttende zwarte gaten, omdat deze geen licht uitzenden. Ze zijn slechts waar te nemen via het licht van het reisende gas dat hen omringt. De ontdekking van dit zwarte gat biedt een nieuwe kijk op hun evolutie en wijst mogelijk op het bestaan van meer van dergelijke rustende reuzen in het vroege heelal.