Wat is gezonder: peperoni, salami of chorizo?

In dit artikel:

Gedroogde worsten als salami, pepperoni en chorizo lijken verschillend van kleur en smaak, maar zijn in basis hetzelfde: gefermenteerde, gedroogde vleeswaren gemaakt van fijngemalen vlees, vet, zout en kruiden. Renate Akkerman (Maastricht University Campus Venlo) legt uit dat het onderscheid vooral zit in herkomst en bereidingswijze: salami komt uit Italië (meestal varkensvlees, soms gemengd met rund), pepperoni is de pittige Amerikaanse variant met chili en paprikapoeder en vaak hoger vetgehalte (tot circa 40%), en chorizo uit Spanje/Portugal krijgt zijn kleur en rooksmaak van gerookt paprikapoeder; Spaanse chorizo kun je vaak rauw eten, Portugese meestal eerst bakken.

Gezondheidswijs zijn deze worsten vergelijkbaar problematisch: ze bevatten veel vet en zout en leveren gemiddeld 350–450 kcal per 100 gram. Over het algemeen geldt dat hoe pittiger en droger de worst, hoe meer calorieën, vet en zout. De Wereldgezondheidsorganisatie classificeert al deze soorten als bewerkt vlees; studies tonen dat dagelijks meer dan ongeveer 50 gram bewerkt vlees samenhangt met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en darmkanker. Die risico’s worden toegeschreven aan de combinatie van veel zout, verzadigd vet, nitrieten en stoffen die ontstaan bij roken of verhitten.

Toch betekent dat niet dat je nooit meer mag genieten van een plakje worst. Akkerman raadt matiging aan: kleine porties (ongeveer 20–30 gram) één à twee keer per week passen prima binnen een gezond eetpatroon. Voor wie gezondere keuzes wil maken zijn magere kip- of kalkoenworsten een betere optie — ze bevatten doorgaans zo’n helft minder vet en vaak minder zout. Plantaardige alternatieven kunnen ook minder verzadigd vet bieden, maar let op toegevoegd zout en oliën; niet elk plantaardig product is automatisch gezonder.

Conclusie: zie pepperoni en chorizo vooral als smaakmakers vanwege hun hoger vet- en zoutgehalte; salami staat in het midden. Variëren, letten op portiegrootte en af en toe kiezen voor mager of plantaardig alternatief zijn praktische stappen om van die favoriete plakjes te blijven genieten zonder de gezondheid onnodig te belasten.