Waarom krijg je rimpels als je ouder wordt?
In dit artikel:
Rimpels zijn onvermijdelijk: met ouder worden verliest de huid geleidelijk stevigheid en veerkracht, waardoor plooien ontstaan. Dermatoloog Satish Lubeek (Radboudumc) legt uit dat de belangrijkste veranderingen zich afspelen in de lederhuid: een netwerk van collageenvezels (zorgt voor stevigheid), elastinevezels (voor elasticiteit) en suikerketens die vocht vasthouden. Als dit netwerk door enzymen en andere processen afbreekt en minder vocht kan vasthouden, wordt de huid minder elastisch en ontstaan rimpels.
Buitenfactoren versnellen dat proces flink. Zonlicht met UV-straling is volgens Lubeek de grootste boosdoener; het breekt collageen en elastine af en verklaart bijvoorbeeld waarom het gezicht veel meer veroudert dan huiddelen die nauwelijks aan zon zijn blootgesteld, zoals de billen. Roken laat vaak een kenmerkend patroon achter: diepe rimpels rond mond en ogen, mogelijk door zowel rookblootstelling als de bewegingen bij roken. Ook alcohol en luchtvervuiling lijken een nadelige rol te spelen, maar zon blijft dominant.
Gezichtsuitdrukkingen dragen mee: rimpels ontstaan vooral op plekken die veel bewegen. Het bekendste extreme voorbeeld is Tessa Christian, die naar eigen zeggen decennialang nauwelijks lachte en daardoor een opvallend gladder gelaat heeft; of dit praktisch toepasbaar is, is onduidelijk en voor Lubeek geen aanbeveling—hij raadt mensen niet aan om te stoppen met lachen. Beweging kan bijdragen, maar het doorslaggevende effect komt van structurele afbraak en zònsschade.
Praktisch advies: voorkomen is realistisch deels mogelijk door gedrag te veranderen. De belangrijkste en meest effectieve maatregel is consequent zonbescherming; zonnebrandcrème gebruiken en verstandig met zon omgaan remt veroudering beter dan de meeste anti-rimpelcrèmes en is goedkoper. Stoppen met roken en het beperken van alcohol- en rookblootstelling helpt ook. Omdat vochtbindende suikerketens (zoals hyaluronzuurachtige stoffen) afnemen met de leeftijd, kan goede huidverzorging en hydratatie ondersteunend werken, maar ze compenseren de structurele afbraak niet volledig. Voor wie rimpels wil verminderen bestaan medische behandelingen, maar de meest doeltreffende preventie blijft voorkomen van UV‑schade en het vermijden van schadelijke leefstijlfactoren.