Waarom is het onderhouden van vriendschappen lastiger voor mensen met ADHD?
In dit artikel:
ADHD beïnvloedt vriendschappen op verschillende manieren, zowel bij kinderen als bij volwassenen. Marjolein Luman (onderzoeker en hoofd klinische neuropsychologie, VU Amsterdam) legt uit dat de kernsymptomen — aandachtsproblemen, impulsiviteit en (bij kinderen) lichamelijke drukte — sociale interacties bemoeilijken. Bij kinderen leidt dat vaak tot moeite met beurt nemen, samenwerken, emotionele steun geven en ruzies oplossen; ze noemen soms iemand hun vriend terwijl die band niet altijd wederzijds is. Daardoor vinden klasgenootjes het gedrag soms storend en ontstaan minder stabiele vriendschappen.
Bij volwassenen verschuift het beeld: de hyperactiviteit is vaker mentaal in plaats van fysiek — veel gedachten, korte concentratie en snel afgeleid of vergeten raken. Ook veel praten of anderen in de rede vallen kan relaties belasten. Daarnaast besteden veel volwassenen veel energie aan het verbergen van hun diagnose, wat sociale contacten extra uitputtend maakt.
Tegelijkertijd trekken mensen met ADHD elkaar vaak aan. Zowel kinderen als volwassenen vinden bij leeftijdsgenoten met vergelijkbare kenmerken begrip, herkenning en meer tolerantie; volwassenen ervaren bij gelijkgestemden bovendien minder noodzaak om zich te maskeren. Dat verklaart waarom vriendschappen binnen deze groep vaker ontstaan en soms beter vol te houden zijn.
Vriendschappen met iemand met ADHD hebben ook veel positieve kanten: openheid, spontaniteit, energie en creativiteit worden vaak genoemd als sterke punten. Praktische tip van de expert: wees eerlijk en direct over aandachtstekort of irritaties — geef aan dat je snel afgeleid bent of dat je het vervelend vindt als afspraken worden vergeten. Zo ontstaat begrip en kunnen de sterke punten van de relatie beter tot hun recht komen, ondanks de uitdagingen die ADHD met zich meebrengt.