Van sudoku tot woordzoeker: welke puzzel is het beste voor je brein?

In dit artikel:

Puzzels versterken je hersenen, maar niet alle puzzels doen hetzelfde werk. Volgens neuropsycholoog Erik Scherder stimuleren verschillende soorten puzzels telkens andere cognitieve vaardigheden: sudoku’s scherpen het logisch denken aan, kruiswoordpuzzels en cryptogrammen trainen taalvaardigheid en legpuzzels vergroten het ruimtelijk inzicht. Oefening leidt tot verbetering in de specifieke taak die je veel doet, maar die vaardigheid generaliseert niet automatisch naar andere dagelijkse taken — goed zijn in kruiswoordpuzzels betekent niet dat je beter wordt in oriënteren.

Er is geen overtuigend bewijs dat puzzelen je “slimmer” maakt in algemene zin, maar het biedt wel cognitieve uitdaging die de verbindingen in de hersenen versterkt en zo veerkracht opbouwt. Zulke mentale inspanning draagt bij aan cognitieve reserve, wat weer kan helpen om langer weerstand te bieden tegen aandoeningen zoals dementie. Het effect is niet uniek voor puzzels: muziek maken, tuinieren of een nieuwe taal leren hebben vergelijkbare voordelen.

Praktisch advies uit het artikel: varieer je puzzelroutine. Net als bij fysieke training leidt veel van hetzelfde op den duur tot minder vooruitgang; afwisseling houdt de hersenen actief en bevordert groei. Wissel dus sudoku’s, woordzoekers, kruiswoordraadsels, legpuzzels en andere puzzelvormen af om breder te trainen en verveling of een plateau te voorkomen. Een mix van activiteiten is de slimste manier om je hoofd fit te houden.