Unieke vondst in Polen: 40.000 jaar oude 'boemerang' werpt nieuw licht op vroege Homo sapiens in Europa
In dit artikel:
In een grot in Zuid-Polen is de oudste bekende boemerang van Europa gevonden, vervaardigd uit een mammoet-slagtand en ongeveer 40.000 jaar oud. Deze ontdekking werpt nieuw licht op de leefwijze van vroege moderne mensen, Homo sapiens, in Centraal-Europa. Oorspronkelijk werd het voorwerp in de jaren 80 in de Oblazowa-grot aangetroffen door archeoloog Paweł Valde-Nowak en beschreef men het als een boemerang, hoewel latere directe dateringen een jongere ouderdom van ongeveer 18.000 jaar suggereerden, wat niet overeenkwam met de context van de bijbehorende Aurignacien-cultuur die rond 30.000 jaar oud is.
Professor Sahra Talamo, gespecialiseerd in radiokoolstofdatering, werd na decennia gevraagd om het precieze tijdsbestek te herzien. Omdat het voorwerp was gebroken en met moderne lijm gerepareerd, wat directe dateringen zou verstoren, koos ze ervoor om de omliggende dierenbotten en menselijke resten te dateren met geavanceerde radiokoolstofmethode 3.0. Zo konden zij de ouderdom van de context betrouwbaar vaststellen op 42.000 tot 39.000 jaar, wat de boemerang tot een uitzonderlijk oud object maakt.
Hoewel de term ‘boemerang’ verwijst naar de kromme vorm, was het object technisch gezien een werpstok die niet terugkeerde bij het werpen, vermoedelijk gebruikt voor de jacht of mogelijk met een rituele functie. De nabijheid van rivierstenen, die niet oorspronkelijk in de grot voorkwamen, en een gevonden menselijke vingertop suggereren een ceremonieel karakter. Dit alles wijst op een hoger ontwikkelde technische en cognitieve vaardigheid van de vroege bewoners.
Deze vondst is niet alleen uniek in Europa — vergelijkbare voorwerpen zijn vooral in Australië gevonden — maar benadrukt ook dat Homo sapiens zich in een periode van streng klimaat in Polen vestigden, wat eerder werd betwist. Het object illustreert dat deze vroege mensen geavanceerde werktuigen konden produceren zonder moderne hulpmiddelen, wat nieuwe inzichten biedt in de verspreiding en het gedrag van onze voorouders in Europa.