Stress wegeten: kan dat?

In dit artikel:

Comfortfood is voedsel dat mensen troost biedt bij stress of sombere buien — van favoriete nostalgische maaltijden tot chips, koekjes of drop. Wat de meeste troostmaaltijden gemeen hebben, is dat ze rijk zijn aan snelle koolhydraten, vet en veel zout of suiker. Die combinatie maakt ze extreem smakelijk — wetenschappers spreken van ‘hypersmakelijk’ eten — omdat het beloningssystemen in de hersenen stimuleert en direct pleziergevoelens (dopamine/serotonine) opwekt.

De biologische verklaring voor hunkeren naar dit soort eten ligt bij de HPA‑as (hypothalamus‑hypofyse‑bijnier): bij stress verhoogt dit systeem de aanmaak van stresshormonen zoals cortisol. Die hormonen zetten het lichaam op scherp en vergroten de behoefte aan energie‑rijke voeding, wat evolutionair zinvol is voor vlucht‑ of vechtreacties. In moderne situaties leidt dat vaak tot het grijpen naar calorierijk comfortfood.

Wetenschappelijk bewijs dat je stress werkelijk “weg eet” is echter mager. Er zijn dierstudies waarin rats die langdurig ongezond eten kregen later een afgezwakte stressreactie toonden, en een kleine menselijke proef (59 deelnemers) vond een minder sterke acute stressreactie bij mensen die vaak comfortfood consumeerden en chronische stress hadden. Maar onderzoekers concluderen dat zulke bevindingen niet voldoende onderbouwen dat eten stress structureel vermindert.

Kortom: comfortfood kan tijdelijk emotioneel leed dempen door directe beloning, maar het is geen bewezen oplossing voor stress op de lange termijn. Beter onderbouwde manieren om stress te bestrijden zijn regelmatige leefpatronen, voldoende slaap, veel buitenlucht en contact met anderen. Af en toe toegeven aan troosteten geeft snel plezier, maar het zou geen vervanging moeten zijn voor duurzame stresscoping of gezonde levensstijlkeuzes.