's Werelds eerste kerncentrale zonder restafval in de maak: Rusland aast op wereldprimeur met gesloten splijtstofcyclus
In dit artikel:
President Vladimir Poetin kondigde tijdens het Global Atomic Forum in Moskou aan dat Rusland streeft naar de bouw van ’s werelds eerste kerncentrale met een gesloten splijtstofcyclus in de regio Tomsk, met het oog op oplevering rond 2030. In zo’n gesloten systeem wordt vrijwel alle gebruikte brandstof opnieuw ingezet — Poetin noemde een hergebruiksniveau van bijna 95 procent — waardoor de vraag naar vers uranium sterk daalt en de hoeveelheid hoogradioactief restafval fors vermindert.
Als onderbouwing verwees hij naar zorgen over toekomstige uraniumvoorraden: schattingen van organisaties als de OECD wijzen erop dat bekende reserves later deze eeuw of zelfs eerder uitgeput kunnen raken. Om technologie en materialen voor de gesloten cyclus verder te ontwikkelen, komt er een Internationaal Onderzoekscentrum in de regio Oeljanovsk; wetenschappers uit het buitenland zijn uitgenodigd mee te werken.
Rusland bouwt hiermee voort op een bestaande nucleaire positie: op dit moment zijn er 36 operationele reactoren met circa 27 GW vermogen en zeven in aanleg. Via staatsbedrijf Rosatom is Rusland actief in projecten in landen als Iran, India en Turkije. Daarnaast werkt men aan kleine modulaire reactoren (SMR’s), waaronder drijvende centrales voor geïsoleerde gebieden. Poetin benadrukte dat veiligheid in alle schakels — van winning tot afvalbeheer — prioriteit heeft.
Succesvolle realisatie van een gesloten brandstofcyclus zou Rusland zowel technologisch als economisch voorsprong kunnen geven en wereldwijd invloed hebben op energievoorziening, uraniumvraag en afvalmanagement. Tegelijk bestaan flinke obstakels: technische complexiteit, hoge investeringskosten, geopolitieke spanningen en zorgen rond proliferatie van gescheiden splijtstoffen kunnen het project bemoeilijken. Mocht het project slagen, dan kan het de nucleaire sector wezenlijk veranderen; bij mislukking blijven de genoemde risico’s en kosten domineren.