Leonard Hofstra in Het Spreekuur: 'Laat je niet ontmoedigen door genetische aanleg'

In dit artikel:

Cardioloog Leonard Hofstra (in samenwerking met neuropsycholoog Erik Scherder via de podcast Het Spreekuur) spoort lezers aan hun leefstijl serieus te nemen omdat dat het grootste deel van het risico op een hartinfarct bepaalt. Een baanbrekende studie uit 2004 liet zien dat negen levensstijlfactoren ongeveer 90% van het risico verklaren: te weinig beweging, slechte voeding, overgewicht, roken, stress, alcohol en vergelijkbare gewoonten. Dat maakte Hofstra ervan overtuigd dat preventie via gedrag meer impact heeft dan alleen zoeken naar genen of moleculen.

Hofstra benadrukt dat erfelijkheid wel meespelt (bijvoorbeeld bij familiair verhoogd cholesterol), maar niet allesbepalend is: zelfs met een genetische kwetsbaarheid kun je het risico op hart- en vaatziekten grofweg halveren door gezonder te leven. Een hartinfarct doet onherstelbare schade: hartspiercellen worden vervangen door bindweefsel en verliezen hun functie. Bovendien begint het proces van aderverkalking vaak tientallen jaren vóór de eerste klacht — een infarct op je zestigste kan al op je dertigste gestart zijn — waardoor er ruim tijd is om in te grijpen.

Praktische adviezen uit de column: meer bewegen (als doelvoorbeeld dagelijks 10.000 stappen), gezonder eten, op tijd bloeddruk en cholesterol laten controleren bij een familiegeschiedenis, en zo nodig met een diëtist of huisarts overleggen. Hofstra sluit optimistisch af: het is nooit te laat om te veranderen; ook op latere leeftijd kunnen leefstijlwijzigingen het risico duidelijk verlagen. Voor vragen verwijst hij naar de podcast Het Spreekuur (hetspeekuur@quest.nl).