Hoe overleef je als hoogsensitief persoon de kantoortuin?

In dit artikel:

Kantoortuinen — open kantoorruimtes zonder scheidingswanden, oorspronkelijk halverwege de twintigste eeuw in Duitsland als Bürolandschaft bedacht — waren bedoeld om hiërarchie te verminderen en snelle samenwerking te bevorderen. In de praktijk blijken ze echter veel werknemers hinderlijk: geluid, gebrek aan privacy en afleiding door collega’s (kletspraat, filmpjes, bewegingen) onderbreken concentratie en verminderen productiviteit. Voor hoogsensitieve werknemers (HSP) zijn deze nadelen extra zwaar omdat zij gevoeliger zijn voor alle prikkels: geuren, visuele bewegingen en verstaanbare spraak brengen hen sneller tot overprikkeling.

Onderzoek en cijfers tonen het probleem aan: naar schatting is 20–30% van de mensen hoogsensitief, wat betekent dat in een kantoor van twintig personen vier tot zes mensen mogelijk moeite hebben met de kantoortuin. Een studie van de University of Sydney (2013) laat zien dat omgevingsgeluid vooral stoort wanneer het verstaanbaar is — gesprekken, podcasts of zangteksten zijn dus meer storend dan neutrale ruis.

Praktische oplossingen die zowel individuen als werkgevers kunnen inzetten:
- Gebruik een noise-cancelling koptelefoon en speel zachte ruis of instrumentale muziek om spraak weg te filteren.
- Creëer visuele afscheidingen: bureauschermen, planten of asymmetrische opstellingen verminderen zichtbare prikkels.
- Reserveer of maak gebruik van stilte- of concentratieruimtes om taken te doen die onverdeelde aandacht vragen.
- Vraag flexibele regelingen: thuiswerken, of afwijkende begin- of eindtijden om piekdruktes te vermijden.
- Plan korte, regelmatige pauzes (5–10 minuten) met ademhalingsoefeningen, stretchoefeningen of een korte wandeling — onderzoek uit Roemenië wijst op het nut daarvan voor herstel en concentratie.

Hoogsensitiviteit is geen defect maar een persoonlijkheidskenmerk op een spectrum; voor sommige mensen vraagt het kantoorontwerp om aanpassingen zodat zij optimaal kunnen presteren. Werkgevers die rekening houden met uiteenlopende prikkelverwerkingen — door akoestische maatregelen, flexibele werkplekken en rustige zones — kunnen zowel welzijn als productiviteit verbeteren.