Fusieonderzoek boekt historische winst dankzij Nederlandse sleutelrol: "plasma is nu 10x koeler"

maandag, 8 september 2025 (14:52) - Techniek & Wetenschap

In dit artikel:

Nederlandse onderzoekers hebben in Britse proefreactor MAST Upgrade aangetoond dat een nieuw afvoersysteem voor plasma — de Super‑X divertor — de hittebelasting op reactorwanden met een factor tien kan verminderen. De experimenten, geleid door onder anderen Kevin Verhaegh (TU/e) en gepubliceerd in Nature Energy en Communications Physics, laten zien dat verlengde ‘benen’ in de uitlaatstroom het plasma meer ruimte en tijd geven om af te koelen voordat het een vast oppervlak raakt.

Dat is van groot belang omdat fusieplasma temperaturen bereikt die hoger zijn dan die van de zon en wanden anders worden blootgesteld aan onhoudbare warmte en geladen deeltjes. De Super‑X configuratie reguleert deze uitlaatstromen zonder de kern van het plasma te verstoren en bleek bovendien gemakkelijker te besturen dan traditionele divertorontwerpen — een pluspunt voor het ontwerpen van toekomstige commerciële reactoren.

Verhaegh noemt het terugbrengen van de warmtelast met een factor tien “een enorme stap vooruit”. Ook onderzoekers als Bob Kool (DIFFER, TU/e) zien dit als een belangrijke doorbraak in het oplossen van het divertor‑probleem en een stap dichter bij schone, veilige en vrijwel onuitputtelijke fusie-energie. De resultaten vergroten de haalbaarheid van robuuste uitlaatsystemen en geven ontwerpers meer speelruimte bij het balanceren van prestaties en technische complexiteit.