Eiwitmotortjes op DNA hebben een versnellingsbak

In dit artikel:

Onderzoekers van de TU Delft, Universiteit van Wenen en Université de Lausanne hebben ontdekt dat SMC-motoren, eiwitstructuren in onze cellen die DNA organiseren door lussen te maken, in staat zijn van richting te veranderen. Dit resultaat, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift *Cell*, weerlegt eerdere opvattingen dat deze motoren alleen in één richting kunnen bewegen.

De SMC-motoren zijn cruciaal voor celdeling en leven, aangezien ze DNA kunnen samenvoegen en aangeven welke genen moeten worden afgelezen voor eiwitproductie. Het team, onder leiding van biofysicus Roman Barth, voerde experimenten uit met fluorescerende eiwitten en DNA om de beweging van deze motoren te bestuderen. Ze ontdekten dat de motoren niet alleen vooruit trekken, maar ook terug kunnen bewegen, wat eerder niet was aangetoond.

De veranderingen in richting zijn gerelateerd aan een specifieke eiwitcomponent, NIPBL, dat tijdelijk loskomt waardoor de motor stopt. Bij opnieuw aansluiten kan de motor zijn richting wijzigen. Dit inzicht helpt wetenschappers niet alleen om de mechanismen van SMC-motoren beter te begrijpen, maar ook om mogelijke verbanden met ziekten zoals kanker en bepaalde genetische aandoeningen te onderzoeken.