Een vleesvrije kantine? 'Bij de TU Delft bewijzen we dat het kan'
In dit artikel:
Nederlandse bedrijfsrestaurants verschuiven in snel tempo richting plantaardiger eten. Uit onderzoek van Wageningen University in opdracht van Wakker Dier blijkt dat Nederlanders in 2024 gemiddeld een halve kilo vlees per persoon minder hebben gegeten dan in 2023, het laagste niveau sinds 2005. Wakker Dier streeft ernaar dat in 2030 zestig procent van de eiwitten in kantines en supermarkten plantaardig is; grote cateraars zoals Sodexo en ISS spelen daar al op in.
Een concreet voorbeeld is de TU Delft: in 2021 maakte de faculteitskantine van Bouwkunde als eerste in Nederland de overstap naar volledig vleesvrij. Initiatiefnemer en hoogleraar duurzaamheid Andy van den Dobbelsteen koppelde die stap aan de ambitie van de universiteit om in 2030 CO₂-neutraal te zijn. Onderbouwde berekeningen laten volgens hem zien dat het vervangen van dierlijke producten in bedrijfsrestaurants de uitstoot tot zo’n 50 procent kan verminderen. Inmiddels zijn meerdere Delftse locaties grotendeels plantaardig; de universiteit wil de resterende kantines rond 2028 grotendeels vlees- en visvrij maken en werken met richtlijnen die lijken op het EAT-Lancet-dieet (voornamelijk groenten, fruit en peulvruchten, met circa 15 procent dierlijke producten).
De omslag stuit niet overal op applaus. Er is intern gemor en media-ophef ontstaan rond misverstanden, zoals het onterecht bericht dat studenten geen meegebrachte vleesproducten mochten eten. Ook andere onderwijsinstellingen zijn bezig met de vraag of en hoe ze hun aanbod kunnen vergroenen; de agrarische HAS Green Academy blijft terughoudend en zoekt vooral naar manieren om ‘toekomstgericht vlees’ te blijven aanbieden.
Historisch gezien hebben vergelijkbare initiatieven al eerder weerstand opgeroepen (bijvoorbeeld bij omroepkantines in 2011), maar de huidige trend en beleidsdruk vanuit organisaties en cateraars maken vleesvrije of -arme bedrijfsrestaurants steeds haalbaarder. Voorstanders wijzen vooral op klimaat- en dierenwelzijnsvoordelen; tegenstanders benadrukken keuzevrijheid en culturele aspecten van eten.