Deze ADHD-trekjes zijn eigenlijk heel normaal

In dit artikel:

Je vergeet wel eens een verjaardag of je sleutels en hebt moeite je te concentreren op kantoor — dat betekent niet meteen dat je ADHD hebt. Marjolein Luman, hoofd klinische neuropsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, wijst erop dat ADHD uit achttien kenmerken bestaat (negen voor aandachtsproblemen en negen voor hyperactiviteit/impulsiviteit). Pas wanneer iemand in minstens één categorie aan zes of meer kenmerken voldoet, die klachten al sinds de kindertijd bestaan, en het gedrag duidelijk belemmerend is in meerdere levensdomeinen, is verder onderzoek naar ADHD aan de orde. Tijdelijke oorzaken zoals slaaptekort, stress of ingrijpende levensgebeurtenissen moeten eerst worden uitgesloten.

Veel gedragingen die vaak aan ADHD worden gekoppeld — druk praten, afgeleid raken, iets impulsief zeggen of iets vergeten — komen bij bijna iedereen wel eens voor; uit onderzoek blijkt dat ongeveer 70% daar af en toe last van heeft, maar slechts een kleine groep dit heel frequent vertoont. Luman adviseert professionele hulp te zoeken als vergeetachtigheid en verstoringen structureel zijn en hinder veroorzaken voor jezelf of je omgeving.

Sociale media spelen een dubbele rol, aldus ADHD-expert Annabeth Groenman (Universiteit van Amsterdam): platforms zoals TikTok maken ervaringen zichtbaar en hebben geholpen groepen die eerder over het hoofd werden gezien (bijvoorbeeld veel vrouwen) beter te herkennen en diagnosticeren. Tegelijkertijd verspreiden ze ook misinformatie, wat kan leiden tot onterechte zelfdiagnoses. Daarnaast dragen toenemende prestatiedruk en minder tolerantie voor afwijkend gedrag bij aan meer hulpvragen, diagnoses en medicijngebruik onder volwassenen.

Kortom: incidentele onoplettendheid en impulsiviteit horen bij het leven; ADHD is waarschijnlijk pas aan de orde als klachten langdurig, invaliderend en zichtbaar vanaf de jeugd zijn. Bij twijfel is een gespecialiseerde beoordeling raadzaam.