Brandende whiskey, stroop en stuiterballen: vijf bizarre overstromingen
In dit artikel:
Niet alle overstromingen bestaan uit water — sommige vloeden zijn plakkerig, alcoholisch, kleurrijk of gewoonweg onsmakelijk. Vijf opmerkelijke voorbeelden met wie, wat, waar, wanneer, waarom en de nasleep:
1) Boston — melasse-tsunami (15 januari 1919)
Een slecht gebouwde metalen tank in de haven barstte en bijna acht miljoen liter verwarmde melasse schoot met grote snelheid door de straten. De stroopgolf van meerdere meters hoog vernielde gebouwen en sleepte mensen, dieren en voertuigen mee; 21 mensen kwamen om het leven en ongeveer 150 raakten gewond. Het schoonmaken duurde weken en de geur bleef op warme dagen nog jaren hangen. Onderzoek wees op constructiefouten en mogelijk gasvorming door fermentatie van de warme stroop.
2) Lebedyan (Rusland) — fruitsapstorting (25 april 2017) en soortgenoot Portugal (2023)
Het dak van een nabijgelegen PepsiCo-fabriek stortte in, waardoor zo’n 28 miljoen liter gemengd fruitsap de omgeving en deels de rivier de Don in stroomde. Milieu-engst was groot, maar latere monsters toonden geen aantoonbare schade aan het rivierleven; twee fabriekspersoneel raakten gewond. Vergelijkbaar: in 2023 overspoelde in Portugal een lekke wijnopslag ongeveer twee miljoen liter rode wijn een dorp.
3) Londen — de Great Stink (zomer 1858)
In de hitte van 1858 stroomde riool- en afvalwater ongezuiverd de Theems in, wat een ondraaglijke stank en gezondheidsrisico’s veroorzaakte. Het leidde tot maatschappelijke druk en de beslissing — op advies van ingenieur Joseph Bazalgette — om riolering en lozing anders aan te leggen, waarmee de luchtkwaliteit en volksgezondheid verbeterden.
4) San Francisco — stuiterballenlawine (2005)
Een reclamecampagne van Fallon voor Sony Bravia vuurde 250.000 felgekleurde stuiterballen de hellingen van de stad af. Het schouwspel maakte geluid en veroorzaakte alarmen; het team nam voorzorgsmaatregelen (netten, reparatieteams, beschermende uitrusting) en ruimde later de ballen op met hulp van buurtbewoners. De commercial oogstte prijzen en leidde tot meer gewaagde campagnes.
5) Quezon City (Filipijnen) — afval-tsunami (10 juli 2000)
Hevige regenval verzwakte een vuilnisbelt rond een sloppenwijk, waarna een golf van afval huizen bedolf en mensen begroef. Officiële dodelijke slachtoffers werden op meer dan tweehonderd geschat; bronnen noemen hogere aantallen. De ramp versnelde beleid om open stortplaatsen te verbieden (2004) en leidde later tot bestuurlijke aansprakelijkheid richting de stad.
Buitenaardse en brandende varianten
Wetenschappers vonden in 2021 aanwijzingen dat enorme overstromingen miljarden jaren geleden op Mars uitgedroogde rivierdalen uitsleet — veroorzaakt door meren in meteorietkraters of smeltend ijs na inslagen. En in Dublin (18 juni 1875) veroorzaakte een brand in een pakhuis met duizenden vat whiskey een brandende drankstroom; de brand werd bestreden met geïmproviseerde dijken en leidde tot doden, deels door alcoholvergiftiging.
Deze gebeurtenissen tonen dat “overstroming” een veel bredere betekenis kan hebben: niet alleen natuurkrachten, maar ook menselijke fouten, industrieongevallen, reclameactiviteiten en zelfs kosmische gebeurtenissen kunnen plotseling allesoverspoelende vloedgolven veroorzaken.